Logo Gemeente Rotterdam

Bodemvondsten

Homepage Kinder­speelgoed

Kinderspeelgoed

Wie is er niet groot geworden met een rammelaar, pop of speelgoedpistooltje? Het oude speelgoed ziet er misschien iets anders uit, naar de mode van vroeger, maar het zijn voor ons nog altijd herkenbare voorwerpen.

Tegenwoordig is het meeste speelgoed van plastic gemaakt. Dit materiaal wordt pas na de Tweede Wereldoorlog gebruikt. Voor die tijd wordt speelgoed vooral van aardewerk, hout of bot gemaakt, maar ook van metaal en textiel.

Wie is er niet groot geworden?

Bekijk meer objecten

Paard

Paardje met gat in onderkant van de buik, stokpaardje.

Klok Klok icoon
1170 tot 1240

Speelgoed

Miniatuur houten beest met lange nek, giraffe(?). De poten zijn afgebroken.

Klok Klok icoon
1600 tot 1800

Rammelaar

Rinkelbel met fluit en 4 messing belletjes.

Klok Klok icoon
1575 tot 1625

Pop

Houten pop met glazen ogen. De scharnierende armen en benen ontbreken. Op het lijf zijn resten van beschildering aanwezig.

Klok Klok icoon
1750 tot 1800

Speelgoed van alle tijden

Het gebruik van speelgoed gaat al terug tot in de prehistorie. Vóór 1600 wordt het meestal thuis gemaakt door handige familieleden. Na 1600 ontstaat er een speelgoedindustrie. De Duitse stad Neurenberg, waar veel houtsnijders woonden, ontwikkelt zich in die tijd tot het Europese centrum voor de handel in en productie van speelgoed.

Het oudste speelgoed dat in Rotterdam is teruggevonden dateert uit 1170 – 1240. Dit is een stokpaardje, gemaakt van aardewerk uit Andenne. De meeste vondsten in onze collectie zijn gevonden in beer- of waterputten op de achtererven van huizen en in rivierafzettingen van de Rotte. Deze voorwerpen geven daarom een mooi inkijkje in het dagelijks leven van de kinderen die vroeger in Rotterdam woonden.

Speelgoed voor kinderen?

Speelgoed is meer dan alleen een zoethoudertje of tijdverdrijf. Het gaat vaak om een kleine versie van een voorwerp in de ‘echte wereld’. Hierdoor kunnen kinderen op speelse wijze de ‘’grotemensenwereld’’ nadoen en bereiden ze zich onbewust voor op het volwassen leven. Denk bijvoorbeeld aan een keukentje of doktersspulletjes.

In de collectie zit ook ‘speelgoed’ dat waarschijnlijk niet voor kinderen is bedoeld. Het gaat om kleine huishoudelijke voorwerpen, ook wel miniaturen genoemd. Deze worden in de 17e eeuw erg populair bij volwassen dames uit de rijkere families. Zij richten daarmee hun poppenhuizen in of zetten het als pronkstuk op de schouw. Een voorbeeld hiervan is dit kleine, porseleinen knobbelvaasje.